تقویت حافظه کوتاه مدت
تقویت حافظه کوتاه مدت از عوامل موثر در یادگیری و پیشرفت افراد در زندگی است. در این مقاله به دلایل فراموشی و راه هایی ساده برای تقویت حافظه کوتاه مدت اشاره شده که سرگرم کننده و مفید هستند.
تقویت حافظه کوتاه مدت و دلایل فراموشی
تقویت حافظه کوتاه مدت همیشه از اهمیت بالایی برخوردار بوده است. حتما برای شما هم بارها پیش آمده است که به قصد برداشتن چیزی وارد جایی می شوید اما هرچه فکر می کنید یادتان نمی آید که چه چیزی می خواستید. یا نام کتابی که جدیدا خوانده اید، فردی که جدیدا با او ملاقات کرده اید، شماره تلفنی که جدیدا حفظ کرده اید و … را به دفعات فراموش می کنید. اگر شما هم در موقعیت های مشابهی قرار گرفته اید پس احتمال بروز اختلال در حافظه کوتاه مدت تان وجود دارد. این موضوع به هیچ عنوان نباید کم اهمیت تلقی شود و بهتر است در اولین فرصت به درمان آن بپردازید تا به جاهای خطرناک تر نرسد. به طور کلی بروز این اختلال ها در حافظه کوتاه مدت ما می تواند بر اثر عامل های مختلفی باشد. همچنین روش های مختلفی به منظور افزایش حافظه کوتاه مدت و بهبود آن وجود دارند که می توانند بسیار راهگشا باشند. در این مطلب می خواهیم ضمن بررسی طرز کار حافظه شما را با دلایل ضعیف شدن حافظه موقت آشنا کنیم. سپس چند راهکار ساده که برای تقویت این حافظه کوتاه مدت مطرح میشوند را هم با هم بررسی میکنیم. اگر شما هم از فراموش کردن های گاه و بیگاه خسته شده اید و دوست دارید حافظه کوتاه مدت قوی داشته باشید پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
طرز کار حافظه
برای ان که بتوانیم به تقویت حافظه کوتاه مدت خود بپردازیم، بد نیست همین ابتدا در مورد حافظه و طرز کار آن بیشتر بدانیم. به طور کلی حافظه را یکی از توانایی های انسان به شمار می آورند که به صورت ذهنی بوده و به خوبی از آن محافظت می شود. این حافظه است که هر انسان را به عنوان یک شخص خاص از سایر انسان ها جدا می کند. همه ما از همان ابتدای زندگی مان تا همین روزی که در آن هستیم خاطره هایی داریم که در حافظه مان به ثبت رسیده اند. علاوه بر این، حافظه همان بخشی از مغز ماست که به ما قدرت برنامه ریزی و بخاطر سپاری آن را می دهد.
برای این که ببینیم حافظه چطور کار می کند باید کمی با مغز و ساختمان آن آشنا شویم. مغز از نظر شکل ظاهری شبیه به یک تخم مرغ است. تحتانی ترین قسمت مغز به نام سربلوم شناخته میشود که وظیفه آن کنترل کردن کلیه حرکت هاست. تالاموس و هیپوتالاموس بخش های میانی مغز ما را تشکیل میدهند و قسمت فوقانی آن را هم به نام سربروم می شناسیم. برای درک نحوه کار حافظه دقیقا به همین قسمت بالایی یا سربروم نیاز داریم. به کمک نورون ها که بخش اصلی سامانه عصبی ما را تشکیل می دهند مغز می تواند خاطرات ما در حافظه مان به ثبت برسند. این خاطرات در سلول های خاکستری مغز و قشرهای آن هستند و در ابتدا در حافظه کوتاه مدت ما قرار می گیرند. سپس به حافظه بلند مدت منتقل می شوند و در آنجا باقی می مانند.
دلایل ضعیف شدن حافظه کوتاه مدت
حافظه کوتاه مدت ما همان بخشی از مغز است که مسئول به یادآوری اتفاقات اخیر است. این حافظه که می تواند در مدت زمان کوتاه سی ثانیه ای تا مدت زمانی چند روزه ساخته شود به نام حافظه اصلی یا حافظه فعال هم شناخته میشود. گاها به دلیل های مختلفی حافظه کوتاه مدت ما دچار اختلال شده و ما نمی توانیم برخی یا همه اتفاقات اخیر را به راحتی به یاد بیاوریم. در ادامه با مهمترین این دلیل های ضعف حافظه کوتاه مدت بیشتر آشنا می شویم:
- استرس: اگر هورمون استرس بیش از حد استاندارد در بدن ترشح شود و بطور همزمان آدرنالین خون نیز بالا رود شاهد تاثیرات منفی بر حافظه خواهیم بود. پس یکی از راه های بهتر شدن حافظه کوتاه مدت را می توان کنترل استرس عنوان کرد.
- اعتیاد به الکل: الکل و مصرف بی رویه آن می تواند تاثیرات مخربی بر روی حافظه گذاشته و حتی سبب زوال عقل شود.
- حواس پرتی: یکی دیگر از علت های اختلال در حافظه کوتاه مدت حواس پرتی است. وجود عامل ها و محرک های متعدد در پیرامون ما سبب می شوند حواس ما پرت شده و در نتیجه حافظه کوتاه مدت مان به خوبی کار نکند.
- افزایش سن: با بالا رفتن سن رشد سلول های جدیدی مغزی متوقف میشود. با مردن سلول های مغزی دیگر سلول جدیدی نیست ک بتواند جایگزین سلول های از دست رفته شود. در نتیجه حافظه کوتاه مدت مختل خواهد شد.
- مصرف داروهای شیمیایی: برخی از داروها و درمان های بیماری ها مانند شیمی درمانی هم می توان کارکرد حافظه را با اختلال مواجه کنند.
- آسیب های مغزی: برخی از آسیب های مغزی مانند عفونت های حاد، تومورها یا ضربه های خیلی سنگین می توانند سبب ضعیف شدن حافظه کوتاه مدت شوند.
راه های تقویت حافظه کوتاه مدت
در بخش قبلی در مورد بروز اختلال و ضعیف شدن حافظه صحبت کردیم و عامل های آن را با هم مورد بررسی قرار دادیم. اما در این بخش قصد داریم در مورد تقویت حافظه کوتاه مدت صحبت کنیم و ببینیم که در این راستا می بایست چه کارهایی انجام شود تا به درمان فراموشی و افزایش تمرکز منجر شود.
در ادامه برخی از بهترین و مهمترین این راهکارها را با هم می بینیم:
-
مصرف خوراکی های تقویت کننده
نخستین راهکاری که برای تقویت حافظه کوتاه مدت مطرح می کنیم استفاده از خوراکی های مفید و تقویت کننده حافظه است. در واقع هر چقدر که رژیم غذایی روزانه شما سالم تر باشد احتمال بروز مشکلات حافظه ای و ضعیف شدن آن کاهش پیدا میکند. سعی کنید سبزیجات و میوه های تازه را حتما در برنامه غذایی روزانه تان بگنجانید. استفاده از مواد غذایی که دارای مقادیر زیادی امگا 3 هستند برای افزایش حافظه کوتاه مدت بسیار مفید است. گردو، ماهی، سویا را می توان مهمترین مواد غذایی حاوی امگا 3 معرفی کرد که به شدت برای حافظه مفید هستند. نوشیدن آب کافی طی روز را هم به هیچ عنوان دست کم نگیرید چرا که کمبود آب در بدن می تواند سبب انقباضات مغزی شده و بر روی حافظه تاثیر سوء بگذارد. استفاده از شکلات تلخ، زنجبیل، گیاه جینسینگ، نوشیدنی های حاوی کافئین و … هم می توانند به خوبی حافظه را تقویت کنند. در مقابل هم سعی کنید مصرف قند و شکر، نمک، چربی های مضر را محدود و حتی حذف کنید، علی الخصوص شکر که یکی از دلیل های اصلی بروز آلزایمر است.
-
خواب کافی
یکی از بهترین توصیه ها برای تقویت حافظه کوتاه مدت، خواب کافی طی شب میباشد. هرقدر خواب شبانه شما کامل تر باشد عملکرد مغزتان طی روز بعد بهبود خواهد داشت. این موضوع عمدتا به دلیل راحت تر انجام گرفتن ارتباطات عصبی/ شیمیایی بین سلول های مغزی حین استراحت بوده و سبب میشود کارایی مغز و حافظه فرد به خوبی ارتقا پیدا کند.
-
در حال زندگی کردن
اگر می خواهید حافظه کوتاه مدت تان ضعیف نشود توصیه می کنیم گذشته را فراموش کنید و فقط در حال زندگی کنید. برگشتن به گذشته و فکر و خیال کردن در مورد آن می تواند استرس زا باشد و غم و غصه را به همراه داشته باشد. اما اگر بتوانید در حال زندگی کنید و به آینده و راه پیش رویتان فکر کنید آنگاه استرس تان کمتر شده و توانایی های مغزی تان افزایش می یابد ک اینها خود سبب قوی شدن حافظه کوتاه مدت میشوند.
-
نوشتن
اگر به دنبال راهکارهایی برای بهتر شدن حافظه کوتاه مدت خود هستید قطعا نوشتن می تواند بسیار کمک کننده باشد. در نوشتن شما هم روی تمرکز کار می کنید و هم از حافظه تان کار می کشید. در نتیجه ذهن و حافظه شما تمام مدت درگیر است و این می تواند نتیجه های بسیار خوبی داشته باشد. توصیه میکنیم هنگام نوشتن از وسایل الکترونیکی دور باشید و حتما از کاغذ و قلم استفاده کنید. یکی از مزیت های نوشتن کاهش اضطراب و استرس است. در نتیجه به این شکل هم با تضعیف حافظه مقابله می کند.
-
تمرکز بر روی یک کار
هرچقدر بتوانید توانایی هایتان در زمینه تمرکز را بهبود ببخشید آنگاه می توانید بهتر برای افزایش حافظه کوتاه مدت خود اقدام کنید. در واقع تمرکز کردن روی یک کار معین کمک می کند توانایی های مغزی و حافظه شما بهبود پیدا کنند. سعی کنید هنگام تمرکز بر روی یک کار دیگر به چیزهای دیگر خصوصا مواردی که استرس زا و پریشان کننده هستند به هیچ عنوان فکر نکنید و تمام حواس خود را به کار مورد نظر معطوف کنید.
-
داستان سرایی
یکی از روش هایی که می توانید برای بهتر شدن حافظه کوتاه مدت از آن استفاده کنید داستان سرایی است. هرقدر بتوانید تخیل خود را بال و پر دهید و داستان بسازید آنگاه حافظه تان درگیر شده و مشغول میشود و در نتیجه احتمال بروز اختلال برای آن کمتر میشود. سعی کنید موقع خواب این کار را انجام داده یا اگر وقت آزادتری دارید ساعتی از روز را به این کار اختصاص دهید.
-
بازی های ذهنی
یکی از بهترین راهکارهایی که برای تقویت حافظه کوتاه مدت مطرح می شود استفاده از بازی های ذهنی است. این دست بازی ها ذهن شما را درگیر کرده و کمک می کنند از حافظه تان بیشتر کار بکشید. هر قدر که حافظه شما بیشتر کار کند و درگیر باشد توانایی های آن افزایش پیدا میکنند و در نتیجه پروسه بروز اختلال و ضعیف شدن آن کندتر خواهد شد. از جمله بهترین بازی های ذهنی که میتوانید به کمک آن حافظه تان را تقویت کنید شطرنج است. جورچین ها، پازل ها، مکعب روبیک، منچ، آزمون های سوال و جواب، انواع مختلف جدول ها از جدول های متنی تا سودوکو و … هم دیگر بازی های ذهنی هستند که می توانید به منظور بهبود وضعیت حافظه، درمان فراموشی و افزایش تمرکز از آنها استفاده کنید.
استفاده از حداکثر ظرفیت حافظه
حافظه یکی از ان دسته مواردی است که بیش از آنکه به ژنتیک بازگردد نیازمند آموزش و پرورش دارد. قطعا می دانید که تابحال هیچ انسانی موفق نشده از حداکثر ظرفیت مغز خود استفاده کند و باهوش ترین افراد با ای کیوهای بالا –نظیر انیشتین- هم تنها 20 درصد از توانایی مغزشان را بکار گرفته اند.
شما می توانید به کمک برخی تکنیک ها و مهارت ها رفته رفته حافظه کوتاه مدت تان را بهبود ببخشید و تقویت کنید و بتوانید تا جایی که ممکن است از ظرفیت های آن استفاده کنید. برخی از تکنیک هایی که برای تقویت حافظه و استفاده از حداکثر ظرفیت آن مطرح می شوند به شرح زیر هستند:
- نوشتن
- بلند بلند حرف زدن
- استفاده از طعمه ها: طعمه ها را عموما در آموزش های زبان انگلیسی دیده ایم. تصویرپردازی های ذهنی که کمک می کنند معنی کلمات بهتر در خاطر ما باقی بمانند. در تقویت حافظه هم به همین شکل عمل میکنیم، یعنی برای یادگیری آنچه که لازم است از این طعمه ها استفاده کرده و تصویرسازی میکنیم.
- تقسیم داده ها به واحدهای کوچکتر
- کار کردن بر روی تمرکز
- قدم زدن و ورزش کردن
- تغییر آرام آرام سبک زندگی
- آموزش یک زبان خارجی
و …
همچنین یکی از سرفصلهای دوره تندخوانی آکادمی بهترین شو، تقویت حافظه و افزایش تمرکز میباشد میباشد. شما عزیزان میتوانید با تهیه این دوره از مباحث ارزشمند مطرح شده در این دوره نیز استفاده نمایید.
کلام آخر
حافظه و عملکرد آن را شاید بتوان یکی از ناشناخته ترین بخش های مغز انسان به شمار آورد که هنوز که هنوز است اطلاعات خیلی کاملی در مورد آن وجود ندارد. چیزی که مشخص است این است که حافظه بر اثر عامل های مختلفی می تواند تضعیف شود. از جمله این عامل ها می توانیم به داروها، ضربه و آسیب های مغزی، سبک زندگی نادرست، تغذیه ناسالم، استرس، الکل و … اشاره کنیم.
در این میان راهکارهایی هم وجود دارند که می توانند به تقویت حافظه کوتاه مدت کمک شایانی کنند. از جمله این راهکارها می توان اصلاح سبک زندگی، داشتن برنامه غذایی روزانه سالم، یادگیری زبان دوم، انجام ورزش و بازی های ذهنی، خواب کافی و منظم و سایر مواردی از این دست را نام برد. این شما هستید که بسته به علایقی که دارید می توانید یکی از این راهکارها را برای تقویت حافظه تان انتخاب کرده و از آن به بهترین شکل ممکن بهره ببرید.
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.